سلسله نوشتارهایی بر اساس مستندات موجود در انجمن زرتشتیان تهران

چگونه زمین های مارکار یزد را از دست دادیم؟ ( بخش دوم)

سروش سیاوش

در سال 1361 که آموزش و پرورش یزد قصد استفاده ی آموزشی و احداث مدرسه بر روی زمین های مارکار( دو قطعه اراضی نعیم و مهدی آباد) را داشت، در پی اقدامات مثبت روانشاد میرزا سروش لهراسب از این کار صرفنظر کرد و به همبن خاطر مدیر کل پارلمانی وزارت آموزش و پرورش یزد به اداره ی کل آموزش و پرورش استان یزد با ارسال فتوکپی نامه ی مورخ1361/5/7 آن روانشاد اعلام می کند:" در موقوفات باید عیناً به وقفنامه و طبق نظر واقف عمل شود... بنا بر مراتب خواهشمند است در صورتی که زمین مورد نظر متعلق به پرورشگاه و جزو وقف باشد از تصرف و احداث هرگونه بنا در آن قویاً خودداری فرمایید". این نامه تحت شماره 5553 به تاریخ 1361/5/18 به ثبت رسیده است.

در تاریخ 1362/1/27 نامه ای از انجمن ایرانی بمبئی به انجمن زرتشتیان تهران ارسال می گردد که به مُهر سرکنسولگری جمهوری اسلامی ایران در هندوستان هم ممهور می باشد. در بند انتهایی و نتیجه گیری این نامه آمده است:"..بدیهی است چون قصد و نیت انجمن زرتشتیان ایرانی بمبئی از ابتدا به خاطر وقف عین املاک و تحصیل درآمد آن در امور خیریه ی مربوط به جامعه ی زرتشتیان بود ه است، لذا انجمن زرتشتیان تهران نیز با (وجود) اطلاع از قصد و نیت مزبور حق انجام هیچگونه معاملات ناقله به وکالت یا قائم مقامی این انجمن(را) ندارد..."

در سال 1367 خورشیدی اما دوباره پرونده زمین های نعیم آباد و مهدی آباد از بایگانی شهرداری بیرون آمده بر روی میز شهردار وقت شهر یزد قرار می گیرد. پنج سال از ارسال آخرین نامه از سوی انجمن ایرانی بمبئی گذشته و گردش 35 انجمن زمام امور را در دست گرفته.نخستین گام برای این گردش در جهت سوق دادن آینده ی این زمین ها به معامله ای مرموز و بی سرو صدا ، اما همان جواب های سال های 1350 و 1351 است که به شماره ی 35.251 مورخ1367/2/25 در دفتر انجمن به ثبت رسیده است: " انجمن زرتشتیان ایرانی بمبئی تابع کشور هندوستان و تحت شماره 271 مورخ 14/ اکتبر 1952 میلادی در اداره ی اوقاف شهر بمبئی به ثبت رسیده است. این انجمن همچنین در ایران در اداره ی ثبت شرکت ها و مؤسسات غیر تجاری تحت شماره ی 463 مورخ 1339/7/19 ثبت قانونی گردیده و طی شماره 2.8544 مورخ 1339/3/25 وزارت کشور اعلام رسمیت و طی شماره 598 مورخ 1339/4/9 شهربانی کل کشور پروانه ی فعالیت صادر و طی شماره 2.1765 مورخ 1349/1/25 وزارت کشور، معافیت مالیاتی انجمن زرتشتیان ایرانی بمبئی اعلام می گردد. میدان برج ساعت(مارکار)، بیمارستان (زایشگاه) بهمن، درمانگاه سر رتن تاتا، پرورشگاه( جایی که بسیاری از جوانان بی سرپرست زرتشتی از گرسنگی نجات یافته اند و به رفیع ترین درجات علمی و اجتماعی رسیدند) و دبستان و دبیرستان پسرانه و دخترانه مارکار و چهارده دبستان در نواحی مختلف شهر( استان) یزد با سرپرستی این انجمن احداث گردید ه است".

و حتی در تاریخ 1367/7/25 در نامه شماره 35.825 هنوز در رابطه با زمین های درمانگاه سررتن تاتا و مسأله ی انتقال آن به شرکت مخابرات یزد، موضوع وقفیت این زمین ها و ثبت انجمن ایرانی بمبئی در اداره اوقاف شهر بمبئی هندوستان تذکر داده شده و رونوشت نامه نیز به منظور اطلاع و ارائه ی توصیه های مقتضی به رعایت مصالح وقف و منافع موقوفه و نیات واقف به محضر مبارک حضرت آیت الله خاتمی مقام محترم امام جمعه (وقت) شهر یزد ارسال گردیده است.

حتی زمانی که در دهه شصت اشخاصی حقیقی، زمینهای این دو پلاک را متصرف می شوند و با اعمال نفوذ و تصوراین که تمام قطعات دارای یک پلاک است، پلاک شماره 2 فرعی از شماره 8775 بخش 4 یزد را ابطال کرده و بروی زمین های مارکار ملک مسکونی و تجاری بنا میکنند ، تلاشهایی از طرف انجمن زرتشتیان تهران برای باز پس گیری این زمینها انجام می شود و پس از شکایت و رسیدگی، این تلاشها به نتیجه رسیده و حکمی به شماره 67/481 شعبه 3 دیوان عدالت اداری به نفع انجمن زرتشتیان تهران صادر می گردد و انجمن تهران هم در ادامه پیگیریهای خود در تاریخ 1370/3/25نامه ای با رونوشت حکم به اداره ثبت یزد ارسال می کند.

اما از این پس ادامه پیگیری متوقف می شود؟ چرای آن مشخص نیست.و طی چند ماه بعد چنان تغییرات شگرفی در باورهای پیشین ایجاد می شود که باور کردنی نیست ، به طوری که در نامه های ارسالی دیگر نامی از وقفیت زمین ها و واقف بودن انجمن ایرانی بمبئی به چشم نمی خورد. دیری نمی گذرد که درمانگاه سر رتن تا تا به قیمت صوری 29 میلیون تومان به اداره مخابرات فروخته می شود و زمین های نعیم آباد و مهدی آباد ( معروف به زمین های مارکار) بر اساس معاهده ای یکطرفه که به 40-20-40 معروف شده است، برای همیشه از دست می رود.

آیا این تغییر مواضع نشانه ی چیست؟

پس از آن بر انجمن ما چه رفته؟ اسناد موجود در انجمن زرتشتیان تهران چه چیزی را بر ما روشن می کند؟

ادامه دارد....

پیوندهای مرتبط : چگونه زمین های مارکار یزد را باختیم( بخش نخست) 
         چگونه زمین های مارکار یزد را باختیم؟ ( بخش پایانی)